مقدمه
ابزار شخصیت شناسی MBTI ، نتیجه مطالعات و کاوش های دو دانشمند به نام های مایرز و بریگز، بر اساس نظریات پروفسور یونگ، روانکاو سوییسی طراحی شده است و همه انسان ها را به ۱۶ تیپ شخصیتی بسیار دقیق طبقه بندی می کند. MBTI ابزاری است برای شناخت بهتر و دقیق تر فرد ازخودش و جایگاه خودش در زندگی شخصی و حرفهای که فرد را قادر میسازد به کسبِ بینش عمیقتری نسبت به توانمندیهای ذاتیاش دست یابد. همچنین این ابزار به فرد کمک می کند تا حد زیادی این شناخت را در مورد دیگران هم بدست آورده و بتواند در ارتباطات و تعاملات زندگی موفق تر عمل کند.
در این مقاله قصد داریم در مورد اصول کلیدی برای برقراری ارتباط موثر بر اساس MBTI و نقش کلیدی ترجیحات در شکل گیری شخصیت افراد و همچنین در انتها نقش MBTI در استخدام سازمان ها که معضلی اساسی برای کسب و کارها می باشد را بررسی می کنیم.
اصول برقراری ارتباط موثر در شخصیت شناسی MBTI
شخصیت شناسی MBTI با ارائه ی چارچوبی برای درک 16 تیپ شخصیتی، می تواند به شما در برقراری ارتباط موثر با افراد مختلف کمک کند.
در اینجا برخی از اصول کلیدی برای برقراری ارتباط موثر بر اساس MBTI آورده شده است:
- شناخت تیپ شخصیتی خود و دیگران:
- اولین قدم برای برقراری ارتباط موثر، شناخت تیپ شخصیتی خود و افراد دیگر است.
- با درک ترجیحات (E/I, S/N, T/F, J/P) افراد می توانید نحوه ی تفکر، احساس و رفتار آنها را پیش بینی کنید.
- تطبیق سبک ارتباطی خود:
- هر تیپ شخصیتی سبک ارتباطی ترجیحی خود را دارد.
- برای مثال، افراد برونگرا ممکن است از صحبت کردن مستقیم و صریح لذت ببرند، در حالی که افراد درونگرا ممکن است ترجیح دهند قبل از صحبت کردن به دقت گوش فرا دهند و فکر کنند.
- با تطبیق سبک ارتباطی خود با تیپ شخصیتی طرف مقابل می توانید گفتگویی موثرتر ایجاد کنید.
- توجه به نقاط قوت و ضعف هر تیپ:
- هر تیپ شخصیتی نقاط قوت و ضعف خاص خود را دارد.
- به عنوان مثال، افراد تفکری ممکن است در ارائه ی استدلال های منطقی قوی باشند، در حالی که افراد احساسی ممکن است در درک احساسات دیگران مهارت داشته باشند.
- با تمرکز بر نقاط قوت هر تیپ می توانید تعاملات سازنده تری ایجاد کنید.
- استفاده از زبان مناسب:
- هر تیپ شخصیتی به نوع خاصی از زبان تمایل دارد.
- به عنوان مثال، افراد شهودی ممکن است از اصطلاحات انتزاعی و مفاهیم عمیق استفاده کنند، در حالی که افراد حسی ممکن است ترجیح دهند از مثال های ملموس و
- با استفاده از زبانی که برای طرف مقابل قابل فهم باشد می توانید ارتباط واضح تری برقرار کنید.
- گوش دادن فعال و همدلانه:
- برای برقراری ارتباط موثر، باید به طور فعال به صحبت های طرف مقابل گوش دهید و سعی کنید تا منظور او را درک کنید.
- همدلی به معنای درک و به اشتراک گذاشتن احساسات طرف مقابل است.
- با گوش دادن فعال و همدلانه می توانید اعتماد و صمیمیت بیشتری در روابط خود ایجاد کنید.
- مدیریت تعارضات به طور موثر:
- تعارضات در هر رابطه ای اجتناب ناپذیر هستند.
- با توجه به تیپ شخصیتی خود و طرف مقابل می توانید رویکرد مناسبی برای حل
- به عنوان مثال، افراد تفکری ممکن است ترجیح دهند از طریق بحث منطقی به حل مسئله بپردازند، در حالی که افراد احساسی ممکن است به دنبال راه حلی باشند که رضایت همه طرفین را جلب کند.
- احترام به تفاوت ها:
- به یاد داشته باشید که هر کس منحصر به فرد است و دیدگاه ها و تجربیات خاص خود را دارد.
- با احترام به تفاوت ها می توانید روابطی قوی تر و پایدارتر ایجاد کنید.
با استفاده از این اصول، می توانید از شخصیت شناسی MBTI برای ارتقای مهارت های ارتباطی خود و ایجاد روابطی پایدار و موثر استفاده کنید.
مفهوم بنیادی و مهم ترجیح (Preference)
ترجیح در روانشناسی، تمایل ذاتی فرد به انتخاب یکی از دو گزینه ی متضاد را نشان می دهد.
در بسیاری از مدل های شخصیت شناسی، از جمله مدل محبوب MBTI، ترجیحات نقش کلیدی در شکل گیری شخصیت افراد ایفا می کنند.
در اینجا به بررسی برخی از مفاهیم کلیدی مرتبط با ترجیح می پردازیم:
- طیف:
ترجیحات به صورت مطلق یا صفر و یکی نیستند، بلکه در طیف قرار می گیرند. به این معنی که افراد می توانند در هر یک از دو بعد، تمایل بیشتری به یک گزینه داشته باشند، بدون اینکه به طور کامل در آن دسته بندی قرار بگیرند.
- ترجیحات کلیدی:
برخی از مدل های شخصیتی، مانند MBTI، از مجموعه ای از ترجیحات کلیدی برای توصیف شخصیت افراد استفاده می کنند.
- تعامل ترجیحات:
ترجیحات مختلف با یکدیگر تعامل دارند و بر یکدیگر تاثیر می گذارند.
- تاثیرات ترجیحات:
ترجیحات بر نحوه ی تفکر، احساس و رفتار افراد در دنیای اطرافشان تاثیر می گذارند.
- کاربرد ترجیحات:
درک ترجیحات خود و دیگران می تواند به شما در موارد زیر کمک کند:
- خودشناسی: شناخت نقاط قوت، ضعف، ارزش ها و انگیزه های خود
- ارتباط موثر: برقراری ارتباط بهتر با افراد مختلف
- انتخاب شغل: انتخاب شغلی که با شخصیت شما همسو است
- حل مسئله: حل چالش ها و موانع زندگی به طور موثرتری
- رشد و توسعه فردی: ارتقای مهارت ها و توانایی های خود
در اینجا چند نمونه از ترجیحات رایج در مدل های شخصیت شناسی آورده شده است:
- برونگرایی (E) در مقابل درونگرایی (I): تمایل به تمرکز بر دنیای خارج یا دنیای درون
- حسی (S) در مقابل شهودی (N): تمایل به تمرکز بر اطلاعات حسی یا مفاهیم انتزاعی
- تفکری (T) در مقابل احساسی (F): تمایل به اتکا به منطق یا احساسات
- ادراکی (P) در مقابل قضاوتی (J): تمایل به انعطاف پذیری یا ساختار و برنامه ریزی
فهمیدن ترجیحات خود و دیگران می تواند دریچه ای جدید به دنیای روابط و تعاملات شما بگشاید.
ترجیحات 4 گانه MBTI
مدل شاخص تیپ شخصیتی مایرز-بریگز (MBTI) بر اساس نظریههای کارل گوستاو یونگ روانشناس سوئیسی، 16 تیپ شخصیتی را دستهبندی میکند. این 16 تیپ از ترکیب 4 ترجیح مجزا به وجود میآیند:
- جهتگیری انرژی (E یا I):
- برونگرا (E): افراد برونگرا از تعامل با دنیای بیرون و افراد دیگر انرژی میگیرند. آنها از فعالیتهای اجتماعی، صحبت کردن و حضور در جمع لذت میبرند.
- درونگرا (I): افراد درونگرا از تنهایی و تفکر درونی خود انرژی میگیرند. آنها ترجیح میدهند زمان خود را صرف تفکر، تجزیه و تحلیل و حل مسائل به تنهایی کنند.
- نحوه دریافت اطلاعات (S یا N):
- حسی (S): افراد حسی بر روی اطلاعات ملموس و قابل مشاهده تمرکز دارند. آنها به جزئیات، واقعیتها و تجربیات عملی توجه میکنند.
- شهودی (N): افراد شهودی به دنبال درک مفاهیم انتزاعی، الگوها و ایدههای جدید هستند. آنها به تخیل، تفکر استراتژیک و آیندهنگری اهمیت میدهند.
- شیوه تصمیمگیری (T یا F):
- منطقی (T): افراد منطقی بر اساس منطق، عقلانیت و بیطرفی تصمیم میگیرند. آنها به تجزیه و تحلیل اطلاعات، اتکا به شواهد و رعایت عدالت اهمیت میدهند.
- احساسی (F): افراد احساسی بر اساس ارزشها، احساسات و همدلی تصمیم میگیرند. آنها به در نظر گرفتن احساسات خود و دیگران، حفظ صلح و هارمونی و ایجاد روابط عمیق اهمیت میدهند.
- شیوه زندگی (J یا P):
- ساختارگرا (J): افراد ساختارگرا ترجیح میدهند برنامهریزی دقیق داشته باشند، به وظایف خود پایبند باشند و به اهدافشان برسند. آنها به نظم، ساختار و قاطعیت اهمیت میدهند.
- ادراکی (P): افراد ادراکی انعطافپذیری و آزادی عمل را ترجیح میدهند. آنها به اکتشاف، تجربههای جدید و حفظ گزینههای مختلف اهمیت میدهند.
با ترکیب این 4 ترجیح، 16 تیپ شخصیتی مجزا به وجود میآید که هر کدام نقاط قوت، ضعف، ترجیحات و الگوهای رفتاری منحصر به فرد خود را دارند.
مثال:
- INTJ: درونگرا، شهودی، منطقی، ساختارگرا
- ENFP: برونگرا، شهودی، احساسی، ادراکی
- ISTJ: درونگرا، حسی، منطقی، ساختارگرا
- ESFP: برونگرا، حسی، احساسی، ادراکی
نقش MBTI در استخدام سازمان ها
آزمون MBTI (Myers-Briggs Type Indicator) ابزاری محبوب برای درک ترجیحات شخصیتی افراد است. این آزمون 16 تیپ شخصیتی را بر اساس 4 معیار اصلی (E/I, S/N, T/F, J/P) شناسایی می کند.
سازمان ها به طور فزاینده ای از MBTI در فرآیند استخدام خود استفاده می کنند تا:
- تناسب شغلی را افزایش دهند:
- با شناسایی ترجیحات شخصیتی متقاضیان، می توان آنها را با موقعیت های شغلی که با شخصیتشان همخوانی دارد، تطبیق داد.
- برای مثال، افراد با تیپ ENTP ممکن است برای مشاغلی که نیاز به خلاقیت و حل مسئله دارند، مناسب تر باشند.
- تنوع و انسجام تیمی را ارتقا دهند:
- با درک تفاوت های شخصیتی اعضای تیم، می توان تعاملات موثرتری را بین آنها ایجاد کرد.
- برای مثال، افراد با تیپ ISFJ ممکن است از کار تیمی و کمک به دیگران لذت ببرند، در حالی که افراد با تیپ INTJ ممکن است ترجیح دهند به تنهایی کار کنند.
- نقاط قوت و ضعف افراد را شناسایی کنند:
- با آگاهی از ترجیحات شخصیتی افراد، می توان به نقاط قوت و ضعف آنها در محیط کار پی برد.
- برای مثال، افراد با تیپ ISTJ ممکن است در انجام وظایف دقیق و جزئیات نگر باشند، در حالی که افراد با تیپ ENFP ممکن است در ایده پردازی و خلاقیت
- انگیزه و تعهد کارکنان را افزایش دهند:
- با درک نیازها و ترجیحات شخصیتی افراد، می توان انگیزه و تعهد آنها را در محیط کار افزایش داد.
- برای مثال، افراد با تیپ INTP ممکن است از چالش های فکری و حل مسائل پیچیده لذت ببرند، در حالی که افراد با تیپ ESFJ ممکن است از تعاملات اجتماعی و کمک به دیگران
مزایای استفاده از MBTI در استخدام:
- افزایش آگاهی از تنوع شخصیتی در محیط کار
- بهبود ارتباطات و تعاملات بین اعضای تیم
- افزایش رضایت شغلی و تعهد کارکنان
- کاهش turnover و هزینه های استخدام
معایب استفاده از MBTI در استخدام:
- برچسب گذاری و دستهبندی افراد در تیپ های شخصیتی
- عدم دقت و قابلیت اطمینان 100% آزمون
- تمرکز بیش از حد بر تیپ شخصیتی به جای مهارت ها و تجارب
نکات مهم:
- MBTI تنها ابزاری برای ارزیابی افراد در فرآیند استخدام است و باید در کنار سایر روش ها مانند مصاحبه و بررسی سوابق تحصیلی و شغلی مورد استفاده قرار گیرد.
- تفسیر نتایج MBTI باید توسط افراد متخصص و آموزش دیده انجام شود.
- از MBTI برای برچسب گذاری و محدود کردن افراد استفاده نشود.